ANIT AĞAÇ KAVRAMI VE İLÇEMİZDEKİ ANIT AĞAÇLARIMIZ

ANIT AĞAÇ KAVRAMI VE İLÇEMİZDEKİ ANIT AĞAÇLARIMIZ

 

 

 

 

Yaş, çap ve boy itibariyle kendi türünün alışılagelmiş ölçülerinin çok üzerindeki boyutlara ulaşan, yöre tarihinde, kültür ve folklorunda özel yeri bulunan; geçmiş ile günümüz, günümüz ile gelecek arasında iletişim sağlayabilecek uzunlukta doğal ömre sahip ağaçlar, “Anıt Ağaç” olarak isimlendirilir.

Anıt ağaçlar, doğanın kendilerine bahşettiği uzun ömürlerinden ötürü geçmişi geleceğe bağlayan değeri tartışılmaz zenginliklerimizdendir.

Doğada yaşayan en yaşlı ama sessiz tarihçiler olan anıt ağaçlar geçmiş döneme ait birçok doğal olaya ilişkin kesin bilgiler edinmemizde bize yardımcı olurlar. Ayrıca bu yaşlı ağaçlarla kültürel olayları ilişkilendirmek mümkündür. Anıt ağaçlar 900- 1000 yıllık hayatları boyunca ülke tarihinin adeta kilometre taşı olan kimi tarihsel olaylara tanıklık etmektedirler.

Bu ağaçların korunması hem genç beyinlerde soya bağlılık duygularını geliştirmekte hem de doğa sevgisi ve çevre bilincinin kökleşmesine aracı olmaktadır. Toplum belleğini diri tutarak, kuşaklar arasında köprü işlevi gören bu yaşayan kültürel mirasların korunması, gelecek kuşaklar için yapılması gereken önemli bir görevdir. Bu nedenle bu özellikleri gösteren ağaçların öncelikle doğru tespit edilmesi ve anıt ağaç olarak tescillenerek koruma altına alınması önemlidir.

Anıt ağaçlar boyutsal özelliklerine ve kültürel özelliklerine göre (tarihi, folklorik, mistik) 4 gruba ayrılır:

1– Boyutsal Anıt Ağaçlar: Bulundukları yerde, yaş, boy, gövde ve tepe tacı gibi boyutsal özellikleri itibariyle kendi türünün alışılagelmiş ölçülerinin çok üzerindeki boyutlara ulaşmış, geçmiş ile günümüz, günümüz ile gelecek arasında köprü kurabilecek en az 100 yıllık doğal ömre sahip olan ağaç.

2- Tarihi Anıt Ağaçlar: Tarihî bir olaya veya şahsiyete ait geçmişe tanıklık etmiş olan ağaç.

3- Folklorik Anıt Ağaçlar: Halkın binlerce yılı bulan gelenek ve göreneklerinin dönemsel olarak da olsa civarında yaşatıldığı ya da yörede yaşanan çok üzücü veya sevindirici bir olaya tanıklık ettiği için halk arasında özel bir yeri olan ağaç.

4- Mistik Anıt Ağaçlar: Dini bir inanışla yöre halkı tarafından yüceltilmiş olan ağaç.

Bir ağacın anıt ağaç olarak nitelendirilebilmesi için kültürel (tarihi, mistik ve folklorik) veya boyutsal niteliğe sahip olması gerekir. Tarihi, mistik ve folklorik niteliği olan ağaçlar, türü, yaşı, boyu, gövde ve tepe çapı ne olursa olsun, doğrudan anıt ağaç olarak seçilirler.

İlçemizde şu an 12 ağaç Anıt Ağaç vasfı taşımaktadır bunlar sırasıyla:

1 adet Çınar Ağacı Ereğli İlçe Merkezi, Kavakderesi Mevkii tescil tarihi 02.07.1987

2 adet Çınar Ağacı Ereğli İlçe Merkezi, Pazar Yeri tescil tarihi 09.09.1982 revizyon 02.07.1987

2 adet Çınar Ağacı Ereğli İlçe Merkezi, İnönü Parkı tescil tarihi 09.09.1982 revizyon 02.07.1987

1 adet Manolya Ağacı Yenimahalle Semti Bozhane Cad. tescil tarihi 15.03.2001

1 adet Çam Ağacı Kestaneci Mah. Fıstıkdibi Mevkii tescil tarihi 21.09.2001

1 adet Meşe Ağacı Kızılcapınar İlkokulu bahçesi tescil tarihi  03.08.2001                                                                                    

1 adet Servi Ağacı Akarca Camii ve Türbesi yanı tescil tarihi 01.03.2002

2 adet Çınar Ağacı Balı Mahallesi Köseağzı Mevkii tescil tarihi 21.07.2005

1 adet Meşe Ağacı   Keşkek Köyü köy meydanı tescil tarihi  10.06.2010

Görülüyor ki bu sayı oldukça azdır. Bozhane bölgesinde Çınaraltı mevkiindeki 2 Çınar ağacı bile bilinenin aksine tescilli değildir. Ayrıca eski Hastane alanında ki Halil Paşanın diktirdiği söylenen Fıstık çamları ve Çeştepe Fener Kulesinin yanındaki devasa Fıstık Çamı da bir an önce tescillenmelidir.

 

KAYNAKÇA

1-Anıt Ağaçlar  Ahmet Demirtaş ve Aslı Özden  http://www.csb.gov.tr/anit-agaclar-makale

2-Anıt Ağaç Envanteri ve seçimi Dr. Ş. Teoman GÜNER, Prof. Dr. Musa GENÇ

3-İlimizde bulunan Tescilli Tabiat Varlıkları ve Sit Alanlarının uydu görünümü ve fotoğrafları

http://webdosya.csb.gov.tr/db/zonguldak/webmenu/webmenu13446.pdf

4-Kültür Envanteri http://bakkakutuphane.org/upload/dokumandosya/kultur-envanteri-antik-yerlesim.pdf

 

google.com, pub-9766373420522367, DIRECT, f08c47fec0942fa0