Yerel tarihimize sahip çıkalım
Kore Tugayı KomutanıTahsin Yazıcı
Ahmet Nimet Hoca (1854 - 1921)Rüştiye Başmuallimi
Evet, konumuz “Yerel Tarih Araştırmaları ve Yerel Tarih Nedir?”
Bir Tarih Öğretmeni olarak şu soruları zihnimde sıraladım;
Tarih dersleri acaba öğrencilerimiz için cazip mi?
Konular işlenirken öğrenciler ilgi duymakta mı?
Cevapları duyar gibiyim bu haliyle maalesef; öğrencilerimiz Tarih derslerine ilgi duymamaktadır. Bu konuyu yıllarca katıldığımız Tarih zümreleri toplantılarında dile getirmemize, raporlar halinde Bakanlığımıza sunmamıza rağmen bir sonuç alınamamıştır. Müfredat bu haliyle işlenmek zorunduysa bizim yapabileceğimiz en olumlu yaklaşım “Yerel Tarih Çalışmaları”na gitmek, böylece öğrencinin ilgisini bu merkezde toplamaktır.
Ders işleme teknikleri ve yeni tarz yaklaşımlar ki buna bazı Tarihçiler “Popüler Tarih” adını vermektedir. Tarih bilimine ilgiyi zannedersem arttıracaktır.
Evet, tarihi kalın ders kitaplarında; savaşlar, sebepler, sonuçlar, kronolojik tarihlerin ezberlenmesi şeklinde değil de, görerek yani önünden geçtiği eski bir binanın, bir anıtın yâda bir ağacın tarihini araştırarak öğrenmek.
Bu konuda araştırma yaparken ülkemizin önemli bilim adamlarının da aynı kanıda olduklarını gördüm mesela Tarih Vakfı Projeler Koordinatörü Dr. Gürel Tüzün bu konuda “Son yıllarda çalışmalar şehir tarihi ve yerel tarih alanında yoğunlaştı. Artan ilginin sebebi tarih yazımının geleneksel formlarında egemen olan yaklaşımdan duyulan hoşnutsuzluk. Buna bağlı olarak tarihin ulusal anlatımındaki tek biçimliliğinden sıyrılarak bölgesel ya da yerel çeşitliliğe yöneliş söz konusu.” demektedir.
Yine Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu “Yerel tarih bizzat yaşanan tarihtir. Tarihçiler dışında edebiyatçılar, sosyolog ve antropologlar da bölgeleri araştırma yarışındalar. Her bir parçayı genel tarih içinde bir yere oturttuğunuzda o ülkenin hayat bilgisi, kültürel yapısı veya eğitim durumu netlik kazanır.” görüşünü savunmaktadır. (1)
Ülkemizde Yerel tarih araştırmalarına ilk dikkat çekenlerden biri olan değerli tarihçi Necdet SAKAOĞLU’nun ise tespiti şu şekildedir; "Şayet bizde yerel tarihlere popüler ve sözlü tarih ağırlıklı olarak yeni bir bakış getirilirse, zannediyorum ki, Anadolu’nun bugüne kadar yazılmayan tarihi pek çok yeni uçlar verecektir. Kaldı ki, yerel tarihlerin zenginliğine dayalı Anadolu toplum tarihi yazılmazsa tarihin bu sevimsizliği başkalarının tarihinden alıntılar, kuru tarih bilgileri bana göre daha yıllarca sürecektir. Ayrıca tarihle edebiyatın ortak yönlerini unutmamalıyız. Lise kitaplarındaki kuru bilgi stokları gençleri tarihten soğutuyor. Oysa tarihle edebiyatın ilkçağdan beri ortaklığı söz konusudur. (2)
Günümüzde yaşadığı bölgeyi, kenti veya semti araştırmaya koyulan tarihe meraklı insanlardan oluşan dernek, kulüp ve topluluk sayısında da bir artış gözlenmektedir. Yerel tarihçilik sadece bir uzmanlık alanı değil, aynı zamanda bir ilgi alanıdır. Dolayısıyla dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yaşadığı çevreyi araştırmaya çalışan amatörleri barındırıyor.
Bu makale sayesinde sizlere bir öneri getirmek niyetindeyim. "Yerel Tarihimize Sahip Çıkalım" sloganıyla elbirliği ile hem kentimizin hafızasını canlandıralım hemde unutulan değerlerimizi tarihin kuytu köşelerinde kalan kahramanlarımızı gün ışığına çıkaralım. Bu yönden Kdz. Ereğli gayet zengin değerlere sahip benim aklıma ilk çırpıda gelen konular ve kişiler şunlar; Kdz. Ereğli Eğitiminde simge isim Nimet Hoca, Orhan Gazi döneminde Ereğli’ye kolonizatör derviş olarak gelen Seyyid Nasrullah Efendi, Kore Tugayı Komutanı Tahsin Yazıcı, Ülkemizin önemli ressamlarından Osman Zeki ORAL, Romancılarımız arasında pek tanıdık bir isim olmayan Kdz. Ereğli doğumlu Fikret ARIT, Özellikle Kömür Madenleri ve madencilerin yaşam koşullarını hikâye ve romanlarında işleyen Ahmet Naim ÇILADIR. Bu örnekler tabi ki çoğaltılabilir. Biz ilk adımı atalım da……
KAYNAK:
(1)Zaman Gazetesi Cumartesi eki SAYI:75 Dilek Can GÜRAY “Yerel Tarih Canlanıyor”
(2) http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2948 NECDET SAKAOĞLU maddesi
Bir Tarih Öğretmeni olarak şu soruları zihnimde sıraladım;
Tarih dersleri acaba öğrencilerimiz için cazip mi?
Konular işlenirken öğrenciler ilgi duymakta mı?
Cevapları duyar gibiyim bu haliyle maalesef; öğrencilerimiz Tarih derslerine ilgi duymamaktadır. Bu konuyu yıllarca katıldığımız Tarih zümreleri toplantılarında dile getirmemize, raporlar halinde Bakanlığımıza sunmamıza rağmen bir sonuç alınamamıştır. Müfredat bu haliyle işlenmek zorunduysa bizim yapabileceğimiz en olumlu yaklaşım “Yerel Tarih Çalışmaları”na gitmek, böylece öğrencinin ilgisini bu merkezde toplamaktır.
Ders işleme teknikleri ve yeni tarz yaklaşımlar ki buna bazı Tarihçiler “Popüler Tarih” adını vermektedir. Tarih bilimine ilgiyi zannedersem arttıracaktır.
Evet, tarihi kalın ders kitaplarında; savaşlar, sebepler, sonuçlar, kronolojik tarihlerin ezberlenmesi şeklinde değil de, görerek yani önünden geçtiği eski bir binanın, bir anıtın yâda bir ağacın tarihini araştırarak öğrenmek.
Bu konuda araştırma yaparken ülkemizin önemli bilim adamlarının da aynı kanıda olduklarını gördüm mesela Tarih Vakfı Projeler Koordinatörü Dr. Gürel Tüzün bu konuda “Son yıllarda çalışmalar şehir tarihi ve yerel tarih alanında yoğunlaştı. Artan ilginin sebebi tarih yazımının geleneksel formlarında egemen olan yaklaşımdan duyulan hoşnutsuzluk. Buna bağlı olarak tarihin ulusal anlatımındaki tek biçimliliğinden sıyrılarak bölgesel ya da yerel çeşitliliğe yöneliş söz konusu.” demektedir.
Yine Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu “Yerel tarih bizzat yaşanan tarihtir. Tarihçiler dışında edebiyatçılar, sosyolog ve antropologlar da bölgeleri araştırma yarışındalar. Her bir parçayı genel tarih içinde bir yere oturttuğunuzda o ülkenin hayat bilgisi, kültürel yapısı veya eğitim durumu netlik kazanır.” görüşünü savunmaktadır. (1)
Ülkemizde Yerel tarih araştırmalarına ilk dikkat çekenlerden biri olan değerli tarihçi Necdet SAKAOĞLU’nun ise tespiti şu şekildedir; "Şayet bizde yerel tarihlere popüler ve sözlü tarih ağırlıklı olarak yeni bir bakış getirilirse, zannediyorum ki, Anadolu’nun bugüne kadar yazılmayan tarihi pek çok yeni uçlar verecektir. Kaldı ki, yerel tarihlerin zenginliğine dayalı Anadolu toplum tarihi yazılmazsa tarihin bu sevimsizliği başkalarının tarihinden alıntılar, kuru tarih bilgileri bana göre daha yıllarca sürecektir. Ayrıca tarihle edebiyatın ortak yönlerini unutmamalıyız. Lise kitaplarındaki kuru bilgi stokları gençleri tarihten soğutuyor. Oysa tarihle edebiyatın ilkçağdan beri ortaklığı söz konusudur. (2)
Günümüzde yaşadığı bölgeyi, kenti veya semti araştırmaya koyulan tarihe meraklı insanlardan oluşan dernek, kulüp ve topluluk sayısında da bir artış gözlenmektedir. Yerel tarihçilik sadece bir uzmanlık alanı değil, aynı zamanda bir ilgi alanıdır. Dolayısıyla dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yaşadığı çevreyi araştırmaya çalışan amatörleri barındırıyor.
Bu makale sayesinde sizlere bir öneri getirmek niyetindeyim. "Yerel Tarihimize Sahip Çıkalım" sloganıyla elbirliği ile hem kentimizin hafızasını canlandıralım hemde unutulan değerlerimizi tarihin kuytu köşelerinde kalan kahramanlarımızı gün ışığına çıkaralım. Bu yönden Kdz. Ereğli gayet zengin değerlere sahip benim aklıma ilk çırpıda gelen konular ve kişiler şunlar; Kdz. Ereğli Eğitiminde simge isim Nimet Hoca, Orhan Gazi döneminde Ereğli’ye kolonizatör derviş olarak gelen Seyyid Nasrullah Efendi, Kore Tugayı Komutanı Tahsin Yazıcı, Ülkemizin önemli ressamlarından Osman Zeki ORAL, Romancılarımız arasında pek tanıdık bir isim olmayan Kdz. Ereğli doğumlu Fikret ARIT, Özellikle Kömür Madenleri ve madencilerin yaşam koşullarını hikâye ve romanlarında işleyen Ahmet Naim ÇILADIR. Bu örnekler tabi ki çoğaltılabilir. Biz ilk adımı atalım da……
KAYNAK:
(1)Zaman Gazetesi Cumartesi eki SAYI:75 Dilek Can GÜRAY “Yerel Tarih Canlanıyor”
(2) http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=2948 NECDET SAKAOĞLU maddesi
Yorumlar